Besluit  College van burgemeester en schepenen

Juridische gronden

Algemene basisbevoegdheid:

• Het decreet lokaal bestuur van 22 december 2017, artikel 56.

Toepasselijke regelgeving:

• Het decreet van 16 mei 2008 inzake de aanvullende reglementen op het wegverkeer, en de plaatsing en bekostiging van de verkeerstekens.
• Het decreet gemeentewegen
• Het koninklijk besluit van 16 maart 1968 betreffende de politie over het wegverkeer.
• Het koninklijk besluit van 1 december 1975 betreffende het algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg.
• Het ministerieel besluit van 11 oktober 1976, inzake de minimum afmetingen en de bijzondere plaatsingsvoorwaarden van de verkeerstekens.
• Het ministerieel rondschrijven betreffende de aanvullende reglementen en de plaatsing van de verkeerstekens.
• Het uitvoeringsbesluit van 23 januari 2009, betreffende de aanvullende reglementen op het wegverkeer, en de plaatsing en bekostiging van de verkeerstekens.
• Het algemeen politiereglement van 27 februari 1995, en alle latere wijzigingen, op het wegverkeer gemeentewegen en gewestwegen, van het lokaal bestuur Haaltert.
• Het gemeenteraadsbesluit van 25 januari 2016, houdende het vaststellen van aanvullende reglementen op de politie van het wegverkeer - bevoegdheidsdelegatie aan het college van burgemeester en schepenen.
• De omzendbrief MOB/2009/1 van 3 april 2009.

Feiten, context en motivering

Algemeen

Het lokaal bestuur Haaltert heeft bij beslissing d.d. 30 juni 2025 van het college van burgemeester en schepenen een aanvullend politiereglement gemaakt voor de toegang van trage weg nr. 77 ter hoogte van de Muisstraat aan de huisnummers 15 en 23. De bewoner van huisnummer 19 was hiermee niet akkoord en tekende beroep aan bij Toezicht Vlaanderen. De Vlaamse minister vernietigde deze beslissing bij ministerieel besluit d.d. 2 juli 2025 op basis van de volgende argumenten:

• de bestreden beslissing is niet genomen conform de finaliteit van aanvullende reglementen op het wegverkeer, nl. het handhaven van de orde, veiligheid, vlotte doorgang van het verkeer of volksgezondheid;
• de beslissing is niet voldoende gemotiveerd volgens deze finaliteit;
• de hoorplicht werd niet nageleefd, niettegenstaande deze niet expliciet vereist was.

Toepassing decreet gemeentewegen

De trage weg nr. 77 is volgens de Atlas der Buurtwegen op heden gekend met een breedte van 1 meter. De ene zijde van de trage weg is aangeduid met een volle lijn, zodat dit gedeelte gemeentelijke eigendom is. De andere zijde, aan de kant van woning Muisstraat 23, is een stippellijn zodat dit gedeelte van de trage weg in eigendom toebehoort aan de aangelande eigenaar maar dat er wel een erfdienstbaarheid van doorgang op rust. 

Een trage weg is te beschouwen als een gemeenteweg, en valt derhalve onder de toepassing van het decreet gemeentewegen. Conform artikel 2, 10° decreet gemeentewegen is een trage weg "een gemeenteweg die hoofdzakelijk bestemd is voor niet-gemotoriseerd verkeer".

Het lokaal bestuur Haaltert heeft een groot aantal trage wegen op het grondgebied, en stimuleert het gebruik ervan door fietsers en voetgangers.

Er zijn meldingen gedaan van zachte weggebruikers die geconfronteerd worden met een auto, die de trage weg en de gedeeltelijke uitbreiding aan de kant van Muisstraat 15 gebruikt om tot aan zijn woning te rijden. De totale weg, met uitbreiding, is amper breed genoeg voor een auto en dus al zeker niet om er te kruisen met een fietser of voetganger.

Voor de veiligheid van de zachte weggebruikers en de vlotte doorgang van deze weggebruikers wordt voorgesteld om een verbodsbord C5-C7 te plaatsen waardoor er geen wagens meer mogen doorrijden.

Er wordt hierdoor voldaan aan de voorwaarden van de artikelen 3 en 4 van het decreet gemeentewegen:

Artikel 3

Dit decreet heeft tot doel om de structuur, de samenhang en de toegankelijkheid van de gemeentewegen te vrijwaren en te verbeteren, in het bijzonder om aan de huidige en toekomstige behoeften aan zachte mobiliteit te voldoen.

Om de doelstelling, vermeld in het eerste lid, te realiseren voeren de gemeenten een geïntegreerd beleid, dat onder meer gericht is op:
1° de uitbouw van een veilig wegennet op lokaal niveau;
2° de herwaardering en bescherming van een fijnmazig netwerk van trage wegen, zowel op recreatief als op functioneel vlak.

Toetsing aan artikel 3

Trage weg nr. 77 is een gemeenteweg die hoofdzakelijk voor niet gemotoriseerd verkeer geschikt is. Door deze maatregel te nemen wordt er voorrang gegeven aan de behoefte van zachte mobiliteit, namelijk door de toegang van deze trage weg te verbieden voor auto's waardoor de veiligheid van zachte weggebruikers niet in het gedrang komt. Het decreet gemeentewegen wil het gebruik van trage wegen promoten, en dan kan enkel gebeuren als zachte weggebruikers niet ineens geconfronteerd worden met een auto die in een trage weg rijdt.

Artikel 4

Bij beslissingen over wijzigingen van het gemeentelijk wegennet wordt minimaal rekening gehouden met de volgende principes:
1° wijzigingen van het gemeentelijk wegennet staan steeds ten dienste van het algemeen belang;
2° een wijziging, verplaatsing of afschaffing van een gemeenteweg is een uitzonderingsmaatregel die afdoende wordt gemotiveerd;
3° de verkeersveiligheid en de ontsluiting van aangrenzende percelen worden steeds in acht genomen;
4° wijzigingen aan het wegennet worden zo nodig beoordeeld in een gemeentegrensoverschrijdend perspectief;
5° bij de afweging voor wijzigingen aan het wegennet wordt rekening gehouden met de actuele functie van de gemeenteweg, zonder daarbij de behoeften van de toekomstige generaties in het gedrang te brengen. Daarbij worden de ruimtelijke behoeften van de verschillende maatschappelijke activiteiten gelijktijdig tegen elkaar afgewogen.

Toetsing aan artikel 4

Door dit aanvullend politiereglement wordt er geen wijziging aangebracht aan trage weg nr. 77. De principes van artikel 4 kunnen echter ook in deze toegepast worden in die zin dat elke beslissing over een gemeenteweg het algemeen belang moet dienen. Het organiseren van een hoorrecht voor de aangelande eigenaars heeft aangetoond dat slecht 1 aangelande een belang heeft tegen deze deze beslissing zodat er bezwaarlijk kan gesproken worden van een algemeen belang om de weg open te stellen voor auto's. In tegendeel: er zijn meer zachte weggebruikers van deze trage weg die zich bovendien kenbaar hebben gemaakt via een melding en de onveilige situatie van de trage weg aankaartten. Het is niet dat door deze maatregel de aangrenzende percelen niet kunnen ontsloten worden, want deze zijn nog steeds bereikbaar weliswaar niet meer met de auto. Op het grondgebied Haaltert zijn er meerdere woningen die niet bereikbaar zijn met de auto.

Argumentatie aangelande Muisstraat 19

De eigenaar van Muisstraat 19 heeft zijn hoorrecht uitgeoefend. Zijn argumenten kunnen als volgt worden weerlegd:

• Het lokaal bestuur Haaltert heeft geen uitstaans met het dispuut dat deze eigenaar heeft met de eigenaar van Muisstraat 23 aangezien dit een burgerlijke procedure betreft. Het lokaal bestuur Haaltert is geen partij bij deze procedure en door het vredegerecht werd ze tot niets veroordeeld. Met dit aanvullend politiereglement wordt enkel een beslissing genomen over trage weg nr. 77, die toebehoort aan het openbaar domein. 
• Het feit dat deze aangelande al meer dan 40 jaar, al dan niet oneigenlijk, gebruik maakt van een trage weg om zich tot aan zijn eigendom te bewegen, zorgt er niet voor dat hij een verworven recht heeft op de trage weg. De vernieuwde insteek van de wetgever door de invoering van het decreet gemeentewegen, met de nadruk op trage wegen, heeft er voor gezorgd dat het lokaal bestuur thans ook voor deze trage weg inzet op een correct gebruik ervan.
• Het aanvullend politiereglement heeft geen individuele strekking, maar integendeel een algemeen belang zijnde de talloze zachte weggebruikers van de trage weg. Het is eerder een individueel belang van deze aangelande dat hij wil laten primeren door hem toegang te verlenen met zijn auto, en dit terwijl de weg daarvoor niet geschikt is.
• Door het aanvullend politiereglement wordt juist de veiligheid en vlotte doorgang van de zachte weggebruikers door de toegang te verbieden van gemotoriseerd verkeer.
• De aangelande beweert dat zijn rechten van verdediging geschonden werden doordat het lokaal bestuur Haaltert bij de uitnodiging tot hoorzitting niet zou verduidelijkt hebben wat de nieuwe visie is, terwijl er wel degelijk meegedeeld werd dat een gelijkaardige beslissing zou worden genomen en bovendien blijkt uit de hoorzitting en de schriftelijke argumentatie dat de aangelande wel degelijk zijn mening heeft kunnen uitbrengen.

De argumentatie van de aangelande van Muisstraat 19 is derhalve niet van die aard om een andere beslissing te nemen.

Financiële gevolgen

De beslissing heeft geen financiële gevolgen.